τα ανθρωποπράγματα

εδάφια από ένα κήρυγμα του φύλαρχου Τουιάβιιι στα νησιά που εμείς τώρα στείλαμε μοντέλες κι ελικόπτερα να γυρίσουν το survivor ( Ιγνάτιε ευχαριστώ για το βιβλίο )

σελ 48, der papalagi *

       Τον Παπαλάγκι ( το λευκό ξένο που τρύπησε τον ουρανό και μας ήρθε) τον αναγνωρίζετε από το ότι με πολλά λόγια θέλει να μας πείσει ότι είμαστε φτωχοί και άθλιοι και ότι χρειαζόμαστε πολλή βοήθεια, γιατί δεν έχουμε πράγματα. Αφήστε με να σας περιγράψω, αγαπητά μου αδέλφια των πολλών νησιών, τι είναι αυτό το πράγμα. Η καρύδα είναι ένα πράγμα, η βεντάλια είναι ένα πράγμα, το πανί, το όστρακο, το δαχτυλίδι, το πιάτο, το κόσμημα, όλα αυτά είναι πράγματα.
       Υπάρχουν όμως δύο ειδών πράγματα. Υπάρχουν τα πράγματα που έκανε το μεγάλο Πνεύμα χωρίς εμείς να το βλέπουμε και που δε κοστίζουν σε εμάς τους ανθρώπους κανένα κόπο και δουλειά, όπως η καρύδα, το μύδι, η μπανάνα – και υπάρχουν πράγματα που τα κάνουν οι άνθρωποι και κοστίζουν πολύ κόπο και δουλειά, όπως το δαχτυλίδι, το πιάτο και η βεντάλια. Ο Άλιι (κύριος) εννοεί λοιπόν ότι τα πράγματα που φτιάχνει ο ίδιος με τα χέρια του, τα ανθρωποπράγματα, μας λείπουν, γιατί δεν μπορεί βέβαια ποτέ να εννοεί τα πράγματα του μεγάλου Πνεύματος. Αλλά ποιος είναι πλουσιότερος και ποιος έχει περισσότερα πράγματα του μεγάλου Πνεύματος από μας ; ρίξτε τη ματιά σας γύρω σας, ως πέρα στον ορίζοντα, όπου η άκρη της γης βαστάζει το μεγάλο, γαλάζιο θόλο. Όλα είναι γεμάτα με τα μεγάλα πράγματα : η ζούγκλα με τα αγριοπερίστερά της, τα κολίμπρια και τους παπαγάλους, η λιμνοθάλασσα με τα μύδια της και τις καραβίδες και τα άλλα της ζώα, η παραλία με το φωτεινό της πρόσωπο και την απαλή γούνα της άμμου της, το μεγάλο νερό που μπορεί να αγριεύει σαν τον πολεμιστή και να χαμογελά σαν μια Ταοπού ( τη “βασιλοπούλα”, την ομορφότερη παρθένα του χωριού ) , ο μεγάλος γαλάζιος θόλος που αλλάζει κάθε ώρα και έχει πάνω του τα μεγάλα άνθη που μας στέλνουν το χρυσό και ασημένιο φως. Για πιο λόγο λοιπόν να γίνουμε ανόητοι και να φτιάξουμε ακόμη περισσότερα πράγματα πλάϊ σε αυτά τα υπέροχα πράγματα του μεγάλου Πνεύματος ; Αφού σε καμιά περίπτωση δε μπορούμε να Τον μιμηθούμε, επειδή το δικό μας πνεύμα είναι πολύ μικρό κι αδύναμο μπροστά στη δύναμη του μεγάλου πνεύματος κι ακόμα το δικό μας χέρι είναι πάρα πολύ ασήμαντο μπροστά στο δικό του δυνατό, μεγάλο χέρι. Όλα όσα εμείς μπορούμε να κάνουμε είναι πολύ ασήμαντα και ούτε που αξίζει τον κόπο να μιλάμε για αυτά. Μπορούμε να “μακρύνουμε” το χέρι μας με ένα ρόπαλο, μπορούμε να μεγαλώσουμε τη παλάμη μας με μια Τανόα (Σουπιέρα) , ποτέ όμως κανένας Σαμοανός και κανένας Παπαλάγκι δε μπόρεσε να φτιάξει ένα φοίνικα ή το θάμνο μιας κάβα .
     Ο Παπαλάγκι πιστεύει βέβαια ότι μπορεί να φτιάξει τέτοια πράγματα, ότι είναι δυνατός σαν το μεγάλο Πνεύμα. Γι αυτό και πολλές χιλιάδες χέρια δε κάνουν τίποτε άλλο, απ’ την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου, από το να φτιάχνουν πράγματα. Ανθρωποπράγματα που εμείς δεν ξέρουμε τη χρησιμότητά τους και που η ομορφιά τους μας είναι άγνωστη. Και όλο και περισσότερα νέα πράγματα επινοεί ο Παπαλάγκι.   Δουλεύει πυρετώδικα, το πρόσωπό του γίνεται γκρίζο σαν στάχτη και η πλάτη καμπουριάζει, λάμπει όμως από ευτυχία μόλις καταφέρει να φτιάξει ένα νέο πράγμα. Και αμέσως θέλουν όλοι να αποκτήσουν το νέο πράγμα και το λατρεύουν, το βάζουν μπροστά τους και το τραγουδούν στη γλώσσα τους.
     Υπάρχει πολύ φτώχεια όταν ο άνθρωπος χρειάζεται πολλά πράγματα...

       Αδέλφια, το ξέρετε πως δε λέω ψέματα και πως τα διηγούμαι όλα όπως τα είδα στην πραγματικότητα. Πιστέψτε με λοιπόν, ότι στην Ευρώπη υπάρχουν άνθρωποι που γυρίζουν το σωλήνα της φωτιάς ( όπλο ) στο ίδιο τους το μέτωπο και σκοτώνονται, γιατί προτιμούν να μη ζήσουν, παρά να ζήσουν χωρίς να έχουν πράγματα. Γιατί ο Παπαλάγκι μεθάει με πολλούς τρόπους το πνεύμα του και έτσι πείθει τον εαυτό του ότι δε μπορεί να υπάρξει χωρίς τα πράγματα, το ίδιο όπως δε μπορεί να υπάρξει χωρίς το φαγητό. 

* Βιβλίο : Ο Παπαλάνγκι ( Κείμενα του ιεραπόστολου Erich Shoerman / εικονογράφηση Maxime Van Eerd-Schenk  εκδόσεις Υψιλον / Αερόστατο )

       Η μαρτυρία ενός φύλαρχου από το νησί Τιαβέα , του Τουιάβιι , που επισκέφτηκε την κεντρική Ευρώπη για να επιστρέψει και να περιγράψει τη ζωή των ξένων (παπαλάγκι ) στους Πολυνήσιους υπηκόους του. Καταγράφηκε από τον Έριχ Σόερμαν, ενός από τους πρώτους ιεραπόστολους που θήτευσαν στα νησιωτικά αυτά συμπλέγματα του Ειρηνικού στις αρχές του 20 ου αιώνα.
      Γεωγραφική υποσημείωση…
    Η Πολυνησία μπορεί να περιγραφεί ως ένα τρίγωνο με τις τρεις γωνίες του στην Χαβάη, τη Νέα Ζηλανδία και τις Νήσους του Πάσχα. Οι άλλες βασικές νησιωτικές ομάδες που βρίσκονται εντός του Πολυνησιακού τριγώνου είναι οι Σαμόα, η Τόνγκα και οι διάφορες νησιωτικές αλυσίδες που διαμορφώνουν τη Γαλλική Πολυνησία. Η Ροτούμα (εξάρτηση των Φίτζι) και το Τουβάλου, και τα δύο εκτός του μεγάλου αυτού τριγώνου, είναι επίσης Πολυνησιακά. Ωστόσο, στην ουσία ο Πολυνήσιος είναι ένας ανθρωπολογικός όρος που αναφέρεται σε ένα από τα τρία μέρη της Ωκεανίας (τα άλλα δύο είναι η Μικρονησία και η Μελανησία) των οποίων ο προαποικιακός πληθυσμός γενικά ανήκει σε μία εθνοπολιτιστική οικογένεια αποτέλεσμα των αρχαίων θαλάσσιων μεταναστεύσεων. Όταν κατέφθασαν οι δυτικοί με τα μέσα τους, κακοποίησαν, υποδούλωσαν τους ιθαγενείς και αναμείχθηκαν με τον πληθυσμό. (Wikipedia )

      Διαβάζω για Γαλλική Πολυνησία, Αμερικανική Πολυνησία, Βρετανική Πολυνησία και σκέφτομαι, αυτούς εκεί πήγαμε οι Ευρω"πέοι"  και καλά να τους εκχριστιαννίσουμε για να εξημερωθούν. 
      Το μεγάλο Πνεύμα ας μας συγχωρέσει.