Παρασκευή, Ιουλίου 21

απογαλακτισμοί

  " Η σχέση του νου με την πραγματικότητα συμβαίνει κυρίως μέσω της γλώσσας . Αν τα ονόματα που δίνουμε στα πράγματα, ιδιαιτέρως στα άύλα, δεν συμφωνούν με τη σημασία τους, η ομιλία δεν θα έχει σχέση με την πραγματικότητα. Αν η ομιλία δεν σχετίζεται με την πραγματικότητα, τότε αυτό που προκύπτει δεν είναι και κανένα σουδαίο επίτευγμα. " ( Κομφούκιος ) 

   απογαλακτισμοί

   Στα "μηδέν" μου, μια έντρομη γυναίκα 19,5 ετών, παραδοσμένη με συνοικέσιο και συρμένη έξω από το γονικό της πλαίσο, με κράτησε με δάκρυα για πρώτη φορά στην αγκαλιά της, μετά από μια πολύ επίπονη γέννα και με προίκισε με όλες τις ευχούλες του κόσμου. Από 'κείνη τη στιγμή, καθώς το γάλα της με κρατούσε ζεστό και χορτάτο , συντελέστηκε ο δεσμός για τον οποίο η φύση έχει βάλει τις προδιαγραφές και οι άνθρωποι του έχουμε αλλάξει τα φώτα. Ο δεσμός του γάλακτος. Έτη αργότερα, ήρθανε σταδιακά να με πλαισιώσουν ένας αδελφούλης και μια αδελφούλα. Ομογάλακτοι. Ο καθένας μας είχε εμπρός του μια ζωή να την κάνει ό,τι θέλει. Αρκεί να μη δυσαρεστήσει κανέναν . Είχαμε επίσης τέτοιες διαφορές ηλικίας ώστε να αποκλείεται η διανοητική σχέση ανάμεσά μας. Η αδελφή μου μάθαινε τη ζωή δέκα έτη αργότερα από μένα. Έτσι μοιραία τα τρία αδέλφια απλώς παρατηρούσαμε το ένα το άλλο με μια τεράστια απορία. Δεν μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε με τα ονόματα που δίναμε το καθένα στις καταστάσεις .

    Στα δώδεκά μου έγινα, ως πρωτότοκος, ο "φίλος" της μητέρας μου, αφού αποφάσισε να ξεκινήσει να μου εκμυστηρεύεται τα συναισθηματικά της αδιέξοδα. Εκείνη έντυνε με λέξεις καταστάσεις νοητές, τις φοβίες, τις υποψίες, τις φιλίες, τις έχθρες, τις αποτυχίες της... Οι λέξεις παραλαμβάνονταν από το μυαλό μου των άγουρων χρόνων και τοποθετούνταν με δική μου μετάφραση και επιμέλεια στο υποσυνείδητό μου ως τα μεγάλα γεγονότα της παιδικής μου ηλικίας.  Έτσι, καθώς εκείνη γινόταν με τούτη την επιλογή το παιδί του παιδιού της, εγώ έπαψα να πιστεύω ότι μια μητέρα κι ένας πατέρας που ζουν μαζί μπορεί να είναι το καταφύγιο ασφάλειας βρέξει χιονίσει. Τούτος ο, να τον πω έτσι, αδρύς απογαλακτισμός, ήταν ο καθοριστικότερος, καθώς έφτιαξε το έδαφος για μια σειρά νεανικές προτεραιότητες με αστεία επίδικα : να φύγω να γλυτώσω από εκεί, να τους δείξω εγώ τι να μην κάνουν λάθος, να παρεμβαίνω μεταξύ τους ώστε να προλαβαίνω τις εκρήξεις τους, να αναζητώ τις ευθύνες μου όταν δεν ήταν ευτυχισμένοι.  Πάνω στο κορμί μου είχε ήδη ολοκληρωθεί και ένας μητρικός εμφύλιος αγών : η γιαγιά μου που συγκατοικούσε με τη μαμά μου διεκδικούσε πάνω μου διαφορετικές μεθόδους διαπαιδαγώγησης με τον ίδιο οίστρο, σα να 'χε κι εκείνη παιδί και σα να'χα εγώ δύο μάνες. Η μια κακοποιούσε την άλλη με όλο το ταλέντο γυναικών μονομάχων που εκείνο που τους ενδιαφέρει είναι, τι παιδί θα δείξουν στους γείτονες, ώστε να καλύψουν τα στοιχήματά και τις ανασφάλειές τους .

    Στα δεκαοχτώ μου ακούμπησα όλες μου τις προσδοκίες στην πρώτη σύντροφο που έκανε την καρδιά μου να κελαηδίσει χαρωπά. Τούτη η διαδικασία που θα μπορούσε να γίνει  απογαλακτισμός, πήγε άπατη γιατί τη φόρτωσα με άδικους και υπερφίαλους στόχους. Το κακόμοιρο το 15χρονο κορίτσι που ερωτεύτηκα δεν κατάλαβε που έμπλεξε, παρά όταν στρώθηκε στα πόδια της όλο μου το πακέτο. Αρραβωνιαστήκαμε πάτα κιούτα και παντρευτήκαμε πάτα κιούτα, έχοντας πλουσιοπάροχες υλικές απολαβές για την εργολαβία που τελειώσαμε. Κάναμε πολύ σχολαστικά τα δυο οικογενειακά μας δέντρα χαρούμενα, κανένας γύρω δεν έδειχνε για κάτι να ανησυχεί. Μας αγαπούσανε οι πάντες , πράγμα που είναι η πληρότητα κάθε βαθειά νυχτωμένου. Γίναμε το σημείο αναφοράς της ηρεμίας τους, κερδίζοντας τις πλουσιοπάροχες υλικές απολαβές τις οποίες εμείς θεωρούσαμε δώρα και εκείνοι όλοι τους επένδυση.

     Στα εικοσιέξι μου έγινα πατέρας. Ο έρωτάς μου ήτανε εικοσιτρία. Το δικό μου βασικότερο κίνητρο δεν ήταν η ίδια η πατρότητα. Ήταν η οριστική απόσχιση από το γονεϊκό μου πλαίσιο. Αφού θα είχα δικό μου σπιτικό με τη δική του επικαιρότητα και τις ευθύνες μου και αφού ο πατέρας μου είχε ακούσει από τον παπά το όνομά του, όλοι θα ασχολούνταν επιτέλους με το επόμενο παιδί τους. Τον αδελφό μου. Τούτη η πατρότητα με βρήκε δικαιολογημένα απροετοίμαστο. Έκανα ό,τι μπορούσα. Ο απογαλακτισμός από τη μητέρα μου πέτυχε απόλυτα. Συνοδεύτηκε όμως από αρκετά ζητήματα για τα οποία δεν έψαξα και, νέος και άτρωτος ως θεωρούσα ότι ήμουν, δεν πήρα βοήθειες από ειδικούς. Σαν αποτέλεσμα, πέρασα αρκετές ηθικές τρικυμίες και ένα δυο ψυχικούς κλονισμούς. Δεν παρέλειψα να μοιράσω καταφρόνια & μομφές στην σύντροφο και τα μικρά παιδιά μου. Και εκείνοι παρακολουθούσαν έναν άνθρωπο να καταρρέει με τη βεβαιότητα ότι κάνουν ό,τι μπορούν. Χρησιμοποιούσα λέξεις για να τους εξηγήσω την πραγματικότητα μέσα μου. Τις μετάφραζαν και τις αποτιμούσαν ως πιθανές απειλές για τη ρουτίνα τους, ποτέ ως έκληση για ουσιαστικές αλλαγές και άμεση βοήθεια. Όλων μας ο στόχος ήταν να μην διαταραχθεί η εικόνα μας προς τα έξω. Κι εγώ είχα εκπαιδευτεί καλά να είμαι ο πυλώνας της σταθερότητας του συστήματος.

    Στα σαρράντα μου, αφού κατάρρευσα νευρολογικά, πήρα βοήθειες ψυχολογίας και με τη παράλληλη συνδρομή φαρμακευτικής στήριξης, πρώτα απομυθοποίησα τον εαυτό μου και το πλαίσιο και κατόπιν αφού το επέλεξα γνωσιακά, ξεκίνησα να ανατρέψω όλον τον μικροαστικό μου σχεδιασμό. Αυτός ο απογαλακτισμός ήταν ο λόγος που σήμερα είμαι ό,τι είμαι, πιο ώριμος, πολύ αποφασισμένος, αλλά βασικά όρθιος. Βολικός δεν είμαι πλέον. Παραιτήθηκα από την προσδοκία να με αποδέχονται και να με εκτιμούν. Βάσισα όλο το πράμα σε ένα πείσμα που ανακαλύπτει κανείς μέσα του όταν πιάσει πάτο. Δεν έχω τίποτε να χάσω. Δεν έχω τίποτε να χαρίσω. Θεωρώ ότι ξέρω τον λόγο που δεν είμαι βολικός : χρησιμοποιώ τα ονόματα έτσι που να περιγράφω πιο πετυχημένα τις καταστάσεις ( τα σύκα σύκα , την σκάφην σκάφην ) πράγμα που με κάνει πολύ ενοχλητικό στον περίγυρό μου. Επίσης δεν χαρίζω τον ελεύθερο χρόνο μου. Δεν τον παραχωρώ. Όταν δεν υπάρχει όφελος , πρόοδος επικοινωνίας και ορατά συνεπιτεύγματα διακριτικά  αποχωρώ. Ακόμα κι από εκεί που ως λέγεται.. ποτέ δε φεύγεις.

     Στα πενήντα μου ο γιος μου με απέρριψε οριστικά. Τούτος ο απογαλακτισμός του γιού μου με βρήκε αδικαιολόγητα  απροετοίμαστο. Αφού ήταν ο γιος ενός πατέρα που έκανε απροετοίμαστος παιδί και μετά πάνω στην πλάτη του ... έκανε ό,τι μπορούσε.  Οπότε τι θα ήταν λιγότερο φυσιολογικό από το να με απορρίψει ο γιός μου, ώστε να οικοδομήσει το δικό του ανάστημα ; Νομίζω ότι επίκτητος συντηρητισμός που δεν έχει ξηλωθεί ακόμη από μέσα μου, αναμένονει επιεική συμπεριφορά από έναν άλλον άνθρωπο που μέσα στη δική του τρικυμία οι ζωές των άλλων δεν αποτελούν και κανένα μεγάλο ζόρι. Ο νέος αυτός άνθρωπος, αποχώρησε από εκεί που ως λέγεται.. ποτέ δε φεύγεις. Και λοιπόν ; Ας λέγεται. 

    Δυό χρόνια μετά , η κόρη μου πήρε την σειρά της. Απογαλακτίστηκε με σταθερά βήματα που με βρήκανε απόλυτα προετοιμασμένο. Εκείνη χειρίστηκε το πράγμα με μια σοφία και με τα εφόδια που της χάρισε μια ικανοποιητική συναισθηματική ισορροπία plus μια σειρά έγκαιρων ψυχολογικών συνεδριών. Άκουσα βαριές κουβέντες χωρίς ποτέ να νιώσω ότι οι επιθέσεις ήταν τυφλές και άδικες. Αποκλείστηκα από προσωπικές της στιγμές, αλλά μου άξιζε , μου χάρισε άλλες και μάλλον πάλι , μου άξιζε.

     Στα πενηνταπέντε μου η σκέψη του γιού μου δεν μου προκαλούσε πλέον στοργή ! Σοκ ; Όχι. Τούτος ο απογαλακτισμός μου με βρήκε πανέτοιμο. Έβαλε το χεράκι του και εκείνος, ο τριαντάρης φεύγα γιός, μεγεθύνοντας τα πράγματα ώστε να διατηρήσει στη σκέψη του τον έναν πολύτιμο βασικό εχθρό. Στοργή, δε νιώθω. Δυστυχώς, κάτι μέσα μου επίμονα με εμποδίζει να αντικαταστήσω το πατρικό συναίσθημα, με μια άλλη φροντίδα για τον γιό-συνάνθρωπο, αυτόν που αποτελεί μια συνέχειά μου στο σύμπαν. Είμαι περήφανος για πολλές επιλογές του, δεν αναμένω αντίδωρα από την ανατροφή του, δεν έχω φρούδες αναμονές. Αλλά.... πιο εύκολα απευθύνομαι με ενσυναίσθηση προς ανθρώπους που δεν αναζωπυρώνουν εκείνα που το σώμα μου θυμάται. Τα βίαια λόγια του και την άκαρδη ολική του απόρριψη . Όταν πιάνω το θέμα της πατρότητας ακόμη μου πειράζει το μυαλό... Με όλη τη δουλειά που έχω κάνει. Χρειάζομαι χρόνο και περαιτέρω ανάλυση. Ελπίζω πάντως σε μια πιο αδύναμη μνήμη, μεγάλος άνθρωπος που ΄μαι.

    Στα τώρα μου αποκαθηλώθηκε η σημαντικότερη φιλία μου. Ο άνθρωπος που με άκουγε και πρότεινε λύσεις, ο άνθρωπος που άκουγα και του πρότεινα θεραπευτικές διαφυγές. Τούτος ο απογαλακτισμός, που σήμανε την οριστική μου καταφυγή στη μοναχικότητα, με βρήκε ελαφρώς απροετοίμαστο. Ο λόγος που δεν έπεσα τελείως από τα σύννεφα ήταν ότι προετοίμαζα ήδη από χρόνια τα διανοητικά εργαλεία για μια υγιή μοναχικότητα με τη συνδρομή μακράς ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας. Το κομμάτι που δεν ανέμενα ήταν ότι για να με αφήσει εκείνος να φύγω χρειάστηκε να με διαμονοποιήσει με μια προσωπική επίθεση κατάφορτη αυθαίρετων ερμηνειών. Χρειάστηκε να με λούσει με καταφρόνια. Έκαψε το ομοίωμα του δυνάστη του, όποιος κι αν ήτανε, αφού κόλλησε το δικό μου κεφάλι πάνω. Το μυαλό μου είναι στις φλόγες.  Ο συγκεκριμένος φίλος, σχεδόν αδελφός, ούτε ασχολήθηκε συστηματικά με τα έσω του, ούτε βλέπω να ζητάει βοήθειες για να το τολμήσει. Είναι από εκείνους που καλύτερα να ξυρίσουν το μουστάκι τους παρά να εξομολογηθούν σε ψυχολόγο.

   Στα επόμενα χρόνια απομένουν , είμαι βέβαιος, αρκετοί ακόμη απογαλακτισμοί. Εκείνο το κομμάτι που δεν έχει τελεσφορήσει μέσα μου ίσως είναι και ο λόγος που ξημερώνομαι με προσδοκίες. Θέλω να πω, το δικό μου ατελέσφορο, το δικό μου ανεκπλήρωτο, είναι το μόνο αυθεντικά επαναστατικό εργαλείο.

   Απογαλακτισμοί. Είναι ορόσημα, όπως και να το κάνεις. Από συναισθηματικής - λογικής απόψεως σε ελάχιστους συμβαίνουν την κατάλληλη στιγμή, όταν όμως ολοκληρωθούν, φέρνουν μια ενηλικίωση που σου ανοίγει εκπληκτικούς δρόμους για μια γαληνεμένη ευτυχή ώριμη ηλικία. Όσο η φθορά λυγίζει το κορμί , η καρδιά με τη δύναμη του δουλεμένου μυαλού παρέχει τις απαντήσεις για να αντιμετωπίζεις τον φόβο. Και με τον φόβο ελεγχόμενο, μπορείς να εμπιστευτείς εκείνα που έρχονται .

  Ίσως τούτος να είναι ο τελικός απογαλακτισμός.    

Υ.Γ. .. εδώ κουμπώνει ο νέος ποιητής Αγγελής Μαριανός :


Και κάθε βράδυ έπιανα τα ίδια όνειρα
Φύτευα, ξεχορτάριαζα και πότιζα
Ατέλειωτες εκτάσεις τα λουλούδια
Μη στα πολυλογώ ήταν καλύτερος ο ύπνος
Τόπος πρωτόγνωρος ωραίος.
Ξυπνούσα το πρωί
Κι έπινα μια δόση απ’ το λαγήνι
Αργά το έπινα, γουλιά γουλιά
Όπως η άμμος κατεβαίνει την κλεψύδρα
Να ξαποσταίνω έρημος.
 
Απο τo συρτάρι : "Σκατζόχοιροι στην αμμουδιά"

Τετάρτη, Ιουλίου 19

πριν αποκαλέσεις κάποιον μη δημοκρατικό πρέπει να ιδρώσεις τη φανέλα αλλιώς

       

 

     " Υπάρχουν τόσα είδη ελευθερίας, το γεγονός ότι είμαι πλέον γριά μου χαρίζει το δικαίωμα τούτο : ακόμη και αν ο πατέρας μου ήταν ο πιο αιμοσταγής και ζοφερός άνθρωπος στην ιστορία, που δεν ήταν, το κομμάτι του εαυτού μου που τον επινόησε όταν ήμουν παιδάκι, η απλοϊκότερη καρδιά μου, νιώθει λεύθερη να τον ξεβράζει στον αφρό , να τον νοσταλγεί αφάνταστα, να εύχεται να μπορούσε να τον ξαναδεί, δεν μπορεί ούτε να τον φοβηθεί ούτε να τον ψέξει. Δεν θα απολογηθώ εκ μέρους του, μα ούτε θα τον απαρνηθώ. Μπορώ να διεκδικώ όσους αγάπησα, χωρίς το ίδιο το μυαλό μου να τους εξετάζει, να τους διαγράφει, να τους κρύβει. Μπορώ μονάχα καλοσύνη να αισθάνομαι για αυτούς.

                                 Σεμπάστιαν Μπάρυ σελίδα 52 "Εις Γην Χαναάν"  Καστανιώτης 



           Αληθινά δημοκρατικός άνθρωπος είναι εκείνος που είναι βαθειά & ειλικρινώς ελεήμων, χωρίς να μέμφεται κανένανε και χωρίς να αισθάνεται ότι τις εκβάσεις του τις έκριναν οι άλλοι. 

          Αληθινά προοδευτικός άνθρωπος είναι εκείνος που πράττει ουτοπικά και ονειρεύεται ρεαλιστικά. Το αντίθετο παράγει εθελοτυφλία.

          Ισορροπημένος άνθρωπος δεν έχει την ανάγκη να επιτίθεται. Δεν είναι σε θέση αιλουροειδούς. Η κατάσταση ετοιμότητας για κατά μέτωπον επίθεση, χαρακτηρίζει πληγωμένους ανθρώπους που ωστόσο αποφεύγουν να ασχοληθούν με την πληγή , κάτι που θα τους έκανε φανερό ότι δεν είναι αδικημένοι. 

         Χρήσιμος άνθρωπος είναι ο ισορροπημένος άνθρωπος, πολλοί μαζί, χωρίς επιθετική προδιάθεση μπορούν να "κατασκευάσουν" κοινωνική συνοχή.

         Πρωταρχικό προσόν του ανθρώπινου είδους είναι η έμφυτη τάση του να συν εργάζεται.  Για να γίνει παραγωγικό τούτο πρέπει όλοι να δίνουμε πρόθυμα στους συνανθρώπους μας τις παρακάτω ευκαιρίες : 

         Ο γιός του χωροφύλακα να είναι αντισυστημικός.

         Ο γιός του μεγαλοαστού να είναι σοσιαλιστής.

         Ο γιός του φονιά να είναι ευεργέτης.

         Ο γιός του άτυχου, που στην ιστορία καταγράφηκε με τη μεριά των ηττημένων, να δικαιούται να ενταχθεί στην μεριά των νικητών, χωρίς να εκτίσει την ποινή του προπατορικού αμαρτήματος.

         Πριν βγάλεις μομφές από το στόμα σου εναντίον ομάδων ανθρώπων ή και ατόμων, πρέπει διπλά και τριπλά να συλλογιστείς, ποιός είναι ο λόγος που κατεβαίνουν από το μυαλό σου στο στόμα σου τούτες οι κατηγόριες και ποιά αδούλευτη πλευρά του ψυχισμού σου προδίδουν.

        Και να στενοχωριέσαι, όχι που έχεις απέναντί σου έναν κατώτερο, αλλά γιατί απέτυχες πολλά έτη με την συμπεριφορά σου και τις επιδόσεις σου να τον μπολιάσεις με τη δική σου ποσότητα αισιοδοξίας. 

       Οι αποτυχία δεν είναι εκείνου που δείχνεις με το δάχτυλο. Γενικώς δεν υπάρχουν αποτυχημένα πλάσματα απέναντι, που να μπορούμε εμείς να αποτιμήσουμε την προσπάθεια που καταβάλουν. 

       Και τα αποφθέγματα του τύπου, τέτοιος λαός αξίζει τα χειρότερα να πάθει ... είναι αξιολύπητα.

Σάββατο, Ιουλίου 15

λατρεύοντας τις ..μη επιλογές μου

            Διάβασα σήμερα για μια γυναίκα "αντράκι" 103 ετών που νίκησε καρκίνο στα 55 και ξανανίκησε καρκίνο στα 90 της και το πιο σκληρό που θυμάται από τούτη τη ζωή είναι η περίοδος των 70 της με ένα χωρίς εξήγηση διαζύγιο που την άφησε μονάχη, μια γυναίκα που συνεχίζει να επιβιώνει και να σχεδιάζει την επόμενη μέρα της πριν αποκοιμηθεί ! Τι αξιολάτρευτη είδηση ! 



           Πολλοί άνθρωποι αλλάζουν την μοίρα τους , αντιπαλεύουν απίστευτες ατυχίες και συμφορές, αλλάζουν πατρίδες, αλλάζουν επαγγέλματα, ξαναβρίσκουν κίνητρα, όταν συνοδεύονται από μια ζωογόννο δομική αφετηρία : τη στόφα και το πείσμα του μαχητή . Όταν δεν, μένουν εκεί να λατρεύουν τις μη επιλογές τους.

          Ο Τζόναθαν Κόου στο νέο του βιβλίο "Μαθήματα" περιγράφει την πορεία ενός ανθρώπου από τα 14 έως τα 70 του , κάτω από μια βεβαιότητα ότι ποτέ δεν του δόθηκαν επιλογές.

          Ε, δεν είναι και ασυνήθιστο , ε ; Να πορεύεσαι σαν ρομπότ. Στα Τσέχικα η λέξη σημαίνει εργαζόμενος , στα ελληνικά κάτι χειρότερο, προγραμματισμένος κι άβουλος. 

       

Δευτέρα, Ιουλίου 10

το χάσμα & το νόημα

 
 Κι αν, ήξερα ποιο είναι , το νόημα ;
 
   Αν η εξιλέωση για κάθε προσπάθεια, μου προσφέρονταν ευθύς αμέσως στο πιάτο, να τη γευθώ με όλες τις αισθήσεις μου ;
 
   Αν η λαχτάρα μου για κάθε πλάσμα τ' ονείρου, ανταμοίβονταν με μια ισοδύναμη λαχτάρα του για μένα ; 
 
   Αν την κάθε μου στέρηση διαδεχόταν μια ίση ποσότητα ηθικής κατάκτησης ;

   Αν κάθε κάθε φορά που ορθώνονταν εμπρός μου ένα εμπόδιο , γνώριζα ποιός το έχει χτίσει για να τον μεμφθώ ; Για να τον εχθρεύομαι ;
 
   Αν κάθε φορά που ο φόβος με παρέλυε , έβλεπα ένα τέρας όρθιο εμπρός μου,  με σάρκα και οστά ;
 
   Αν τέλος ο χρόνος, αυτός ο σατράπης, μου φανέρωνε την έκβαση, με τη βεβαιότητα που έχω, ότι η 29 Φλεβάρη του 2024 θα παραληφθεί ;
  
   Θα είχα άραγε τότες, αρκετές από τις απαντήσεις για να συγκροτηθώ και να συνεχίσω ;
 
   Δε νομίζω. Τι θα με ξεχώριζε σε τούτη την περίπτωση, από ένα βλαστάρι στην κλιματαριά που γνωρίζει την εξέλιξή του μέχρι τη σταφίδα ;
 
   Αυτό το κενό που με οδηγεί σε αγωνία, σε μια ατέρμονη εσωτερική πάλη, κάποτε στη ματαίωση κι ενίοτε στην απόγνωση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της οχύρωσης της ατομικής μου ελευθερίας ! 
 
   Τούτη η άγνοια, προστατεύει τον ορίζοντά μου, με τραβάει από τη σπηλιά και με σπρώχνει στο πέλαγο.

   Κι ο καλοθελητής, εκείνος που θα 'λθει με τις απαντήσεις, δεν θα προσβλέπει στο δικό μου όφελος, αφού σε όποιο στρατό της βεβαιότητας με προσκαλέσει να ενταχθώ, θα με βάλει να υπογράψω για τους όρους της μόνιμης κράτησης. Τους παραδείσους , πιο ζωηρά, τους περιγράφουν οι έμποροι ... 

   Ναι έχω ένα τεράστιο κενό μέσα μου. Ένα χάσμα στα σπλάχνα. Είναι μια συνθήκη :
   
   Είμαι μονάχος, αλλά ποτέ δεν ξέρω, τι μεγέθους συντροφιά, θα ξεμυτίσει από τις σκιές, αύριο.
 
   Είμαι ηττημένος, αλλά ποτέ δεν αποκλείω, η οδύνη να ετοιμάζει το έδαφος για μια επερχόμενη γαλήνη.
 
   Είμαι σε άνιση μάχη, όμως, ποτέ δε ξέρω, τι είδους μαχητής ετοιμάζεται, μέσα στο σώμα μου. 
 
   Είμαι σε ανάβαση. Έτσι είναι όλα τα ελεύθερα άτομα. Πορεύονται εν αγνοία.
 

 "Έτσι επιβιώνουν σάρκα και οστά. Οι σκάλες. Αυτά είναι τα μόνα αντικείμενα"
 
   Σαμιουελ Μπέκετ / περί αγωνίας