Μαρία Μαραγκουδάκη :

..κι έρχομαι

για να φύγω

από τη βαλίτσα ξεπηδά μια κλοπιμαία

νύχτα.

 

Πάντα έφευγα

πάντα κρατιόμουν 

από ένα υποθηκευμένο γιασεμί…

 

Σιγά να μου μιλάς

μπορεί να σπάσω

με την ανάσα,

μπορεί να σπάσω

με την αλήθεια.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΜΑΡΙΑ :

Η Μαρία Εμ. Μαραγκουδάκη γεννήθηκε στο Ηράκλειο , σπούδασε & διδάσκει μαθηματικά και ζει στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μεταξύ άλλων το διήγημα "Έξι σημεία ασυνέχειας" , σε συλλογικό εκδ.Πατάκης 2014, τον θεατρικό μονόλογο "Μαύρο γιασεμί", την ποιητική συλλογή "Έστω ότι", τη συλλογή διηγημάτων "Μηδενική γωνία" εκδ. εύμαρος κ.α. Αναζήτησέ την, γράφει λιτά & κοφτερά !

 

με θαμμένες τις καρδιές

      Πως κι έτσι ο έρωτας, βρέθηκε ανάμεσα στις ..ειδεχθείς πράξεις ; 

      Τι είναι η ενοχή που έχει τέτοια δύναμη για να φυλακίσει όλα τα συναισθήματα μιας ερωτευμένης γυναίκας, ενός ερωτευμένου άντρα ; Και δεν είναι ανόητο να πέφτει πάνω στις σάρκες δυό ερωτευμένων που αποκαλύφθηκαν τα συναισθήματά τους, όλη η κοινότητα σαν να πρόκειται για τη λεία από ένα άγριο κυνήγι ; Πόσοι στιγματισμένοι άνθρωποι βράζουν σήμερα στο ζουμί τους κλεισμένοι σε σπίτια που είναι φυλακές, συντροφεμένοι από ανθρώπους που είναι το ίδιο και παραπάνω αηδιασμένοι από την κατάσταση ; Τι είναι μια κοινωνική σύμβαση ; Γιατί δεν υπάρχει στα άλλα είδη που ζουν γύρω μας ; Τι ανθρώπινη επιννόηση είναι  αυτή ; Κι από ποιόν από τους μεσαίωνές μας έρχεται ; Γιατί κρατάνε μέσα τους τον θαυμασμό για όλη τη ζωή τους οι Ιάπωνες στους περίφημους ισοβίως ανομολόγητους έρωτές τους ;  Γιατί μετανοούν στα εξομολογητήρια οι Δυτικοί που τους ξεσηκώνει η γυναίκα που απλώνει ρούχα στο απέναντι μπαλκόνι ; Γιατί φορτώνει ένας άνδρας τη γυναίκα του με τόνους τύψεων αφού ξέρει πιά ότι ουσιαστικά την έχει χάσει ; Γιατί πηγαίνει σε πορνεία ένας ζωντανός ερωτικά άνθρωπος προκειμένου να μην "χαλάσει" το σπίτι του ; Γιατί κλείνανε νεότατες κορασίδες οι πασάδες στα ιδιαίτερα κι εκείνες κάθονταν αμίλητες να κρυφοκοιτούν τη ζωή να συμβαίνει μέσα από τις γρύλιες των χρυσών κλουβιών τους ;

   Είναι για το καλό της λογοτεχνίας; Είναι για να γραφτούν αριστουργήματα από ποιητές, νοβελίστες και απλούς γραφιάδες σαν και μένανε ; Δε νομίζω, ΤΑΚΗ.

   Είναι για να έχουμε νταλγκάδες ! Η ανθρωπότητα δεν ξοδεύει και δεν ξοδεύεται αν δεν έχει νταλγκάδες. Κι αν η ανθρωπότητα σταματήσει να ΞΟΔΕΥΕΙ και κυρίως να ΞΟΔΕΥΕΤΑΙ τι θα γίνει με την ΑΓΟΡΑ ;

     Όταν έχουμε νταλγκάδες κινείται το σύστημα, τρώμε και πίνουμε παραπάνω μαλακίες με 5% λιπαρά και με 0% αλκοόλ, σκορπάμε λουλούδια σε αηδούς, σπάζουμε κούρσες σε μαντρότοιχους κι αγοράζουμε εκκλησάκια, αγοράζουμε antivirus για να μπαίνουμε σε πικάντικες ιστοσελίδες, αγοράζουμε παλτά και κασκόλ για να ξεροσταλιάζουμε στο μπαλκόνι που βλέπει την/τον απέναντι, κινείται βρε παιδί μου το σύστημα , πως να στο δώσω να καταλάβεις . Αλλιώς θα είμασταν όλοι κάτω από ένα πάπλωμα με ένα κορμί κι ούτε σόμπα δε θα ανάβαμε ! Με το ψυγείο άδειο και με την τηλεόραση κλειστή. Και τότε ; Τι αξία θα είχαν οι παράδες ; Τι αξία θα είχαν οι παπάδες ; Τι αξία θα είχαν όλα τα υπόλοιπα ; Ε ;

    Όλα, εκτός από τα συναισθήματα είναι σύστημα. Και τα συναισθήματα που είναι ένστικτα, πανίσχυρα, όπως αυτό του έρωτα ή της μητρότητας ή μιας φιλίας έρχονται τα δόγματα, πάντα πρόθυμα να τα θάψουν κάτω από το τσιμέντο της καταγγελίας τους για να μην αδυνατίσει το σύστημα. Οι λεχώνες βγαίνουνε να πάνε στο γραφείο, οι φίλοι κλονίζονται γιατί ψήφισαν διαφορετικό λαοπλάνο, οι ερωτευμένοι που σήμερα τους συμπονώ καίνε ερωτικές επιστολές στη σόμπα για να μην ξεσηκώσουν και ξεβολέψουν καταστάσεις.

    Εγώ το διαισθάνομαι, ότι από την επόμενη γενιά έρχεται μια επανάσταση του αυτονόητου. Θα δεις . Δε θα είναι σαν τσουνάμι, θα είναι μια αργή μεταστροφή από την κατανάλωση τεχνολογίας στην αναζήτηση των δυνατών συναισθημάτων, των συνδεμένων με τα ένστικτα. Ω ναι, μπορεί να μην έχουμε και πολλές πατριαρχικές και άλλων ειδών ιδανικές οικογένειες τα επόμενα χρόνια, ήδη οι γονείς μου θυμώνουν με τη δική μου γενιά κι εγώ με την επόμενη, ωωω, ναι... που πήγανε οι αξίες ; ( * ) αλλά θα έχουμε τραγούδια να βγαίνουν μέσα από τις γρύλιες, μέσα από καμινάδες, μέσα από βάρκες και θυμωνιές. Κυρίως από θυμωνιές. 

  Η αυθάδης, ελεύθερη, ατίθαση, θεότρελη επανάσταση έρχεται. Θαυμασμός -> πόθος -> έρως .

  Κι έρχεται για να μείνει ! Τι ;  Μέρες που είναι δεν μπορώ κι εγώ να κάνω μια ουτοπική ευχή ; Άϊντε !

 

 

  ( * ) αξίες , λέξη που βασικά ανακαλύφθηκε μαζί με τους παράδες, τους οβολούς, τα καπίκια & τις μετοχές , θα την βρεις πυκνογραμμένη σε εκθέσεις των οίκων ΑΞΙΟ λόγησης ! Τι ΔΕΝ καταλαβαίνεις ;

 

καταφτάνουν άραγες δώρα ;

     Ξέρω συνομήλικους που αρνούνται να φορούν ματογυάλια παρόλο που δε βλέπουν την τύφλα τους, ηλικιωμένους που δεν παίρνουν στον περίπατο μπαστουνάκι και νέους που δεν παίρνουν ομπρέλλα στη βροχή . Όλο αυτό το θέατρο έχει να κάνει με μια εθελούσια υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους προκειμένου να προασπιστούνε το θεαθείναι. Δεν πειράζει. ..Σημασία έχει να βαδίζει ο καθείς με ωραία την εικόνα που έχει ο ίδιος για το κορμάκι και την ψυχούλα του. Τα ρίσκα έπονται. Αρκεί να είναι ρίσκα για εμάς μονάχα... ( Καλό είναι να μην οδηγούμε όταν είμαστε εννενήντα χρονών ή σαρράντα αλλά με το ένα χέρι στο γύψο , ή εικοσιπέντε κρατώντας με το αριστερό τη φραπεδιά ).

     Φεύγω από αυτό. Είναι πράγματα χιλιοειπωμένα . Ευκολάκια .  

    Σήμερα με απασχολεί η αντίθετη συμπεριφορά μας. Η υπερανάλυση με όλα τα μέσα. Η χρήση των γυαλιών οράσεως με μανιακό τρόπο. Η καχυποψία ότι ακόμη και στο γατάκι που ζητάει ένα χάδι υπάρχει περίπτωση να θέλει να μου μεταφέρει έναν ψύλο. Η υστερική μας συμπεριφορά σαν σκάζει μύτη εμπρός μας κάτι φρέσκο, άγνωστο, ξαφνικό, ζωντανό ! Μερικές φορές με τις πρώτες θετικές ενδείξεις παθαίνουμε ...κάτι ! ( τα μικρά παιδιά το λένε κοκομπλόκο 😐).

      Στην τέχνη, η ανοικείωση, η απομάγευση, είναι εργαλεία αιχμής, χρησιμοποιούνται για να εστιάσει ο μελλοντικός θεατής σε μια μόνο πλευρά του έργου. Μπορεί ένα άγαλμα της Κάλλας να έχει πρόσωπο τόσο μινιμαλιστικό που μοιάζει με ένα απλό βραχάκι, εαν ο γλύπτης θέλει/επιδιώκει όλοι να κοιτάξουμε πόση πλαστικότητα και ομορφιά είχανε τα λεπτά της απλωμένα δάχτυλα, που τα κινούσε απαλά καθώς ερμήνευε μια λυρική άρια. Αυτή δεν είναι η Κάλλας που ξέρω ! θα πω εγώ. Δεν πειράζει, τι θα πω εγώ...

     Έχουμε παγιώσει με τα χρόνια και τις κρίσεις του ηθικού μας ένα κουσούρι/μοτίβο : Σπεύδουμε να προκαταβάλουμε την αρνητική εξέλιξη των πραγμάτων. Κι αν δεν είναι αρκετά δυσοίωνα τα τεκμήρια πασχίζουμε να βρούμε κάπου, μέσα στις πτυχές τους, μερικούς κακούς οιωνούς. Σε μυθιστόρημα ενός Βρετανού διάβασα : ψάψνω μια σύντροφο της οποίας τα κουσούρια να με καθησυχάζουν στοργικά. Απίστευτη φιλοδοξία ;  Σκέφτείτε την λιγάκι... ο άντρας να με βρίζει όπως ο πατέρας μου ; Η γυναίκα μου να γκρινιάζει όπως η μανούλα μου ;  Λέτε ; 

     Ωραία λοιπόν. Τι βλέπουμε ; Τι βλέπουμε καθώς ψάχνουμε για μια ασχήμια μέσα στην αρμονία ; Θα το γυρίσω εδώ σε πρώτο πρόσωπο για να γίνω αιχμηρός, πες ότι μιλάω στον εαυτό μου όταν το κάνει : 

     - Έλα λοιπόν, μίζερε ! δε μπορεί, και σήμερα θα βγεις αληθινός .. Θα βρεις μιζέρια εκεί στη γωνίτσα...

      Σκύψε, πλησίασε, ψάξε τα ψιλά γράμματα, καθάρισε τα γυαλιά με το πανάκι, ξαναπλύνε τα μάτια, ξαναφόρεσε τα τέλεια γυαλιά σου : τι βλέπεις ; 

     - Θα σου πω εγώ τι βλέπεις : εκείνο που ήθελες να δεις, εξαρχής . Επειδή είσαι ένας μπούφος !

      Οι γέροντας λέγανε "σου χαρίζουν άλογο και το κοιτάς στα δόντια". Ούτε σου χαρίζει οποιοσδήποτε ο,τι δήποτε, ούτε στα δόντια θα βρεις τις απαντήσεις για την ανασφάλειά σου. Ό,τι έρχεται σου αξίζει επειδή είσαι ώριμος για την άφιξη και ό,τι χάνεις πάλι σου πρέπει να το χάσεις επειδή είσαι ανώριμος για τη διαχείρησή του. Αν δεν σου άξιζε δε θα ερχότανε, θα συνέχιζαν να καταφτάνουν μοναχά λογαριασμοί. Πρέπει να έχεις στείλει την ευχή σου στεντόρια διατυπωμένη και τότε την ώρα που θα ξετυλίξεις το πακέτο με το δώρο, ματογυάλια δε θα χρειαστούν. Πρέπει να είσαι σχεδόν υπερφίαλος στις προσευχές. Και πολύ πολύ ταπεινός στις αφίξεις. Τι κόντρα ρόλος με όλα όσα διδάχτηκες κατά την "εκπαίδευσή" σου

      Άπαξ κι είσαι σε μίζερη φάση, το δωράκι θα συρικνωθεί πρώτα στην σκέψη σου μετά στην καρδιά σου και στο φινάλε στις διαστάσεις του τις ίδιες. Γιατί έρχονται τα δωράκια. Συνεχίζουν να καταφτάνουν στη ζωή μας με μια επιμονή που είναι αντιστρόφως ανάλογη της διογκούμενης δυσπιστίας μας. Εαν ήταν Πάσχα θα μου υπενθύμιζα τον άπιστο Θωμά. Τώρα, μέρες που είναι, συλλογίζομαι το έλκηθρο.

     Λεν ότι θα ξανάρθει ο Αη Βασίλης, αυτές τις μέρες για τους μικρούς, κι αυτή τη νέα χρονιά για τους μεγαλύτερους, εσύ ως ενήλικος ( λέμε τώρα ) πες ευχαριστώ, βάλε το πακέτο στα γόνατα, βγάλε λίγο τα ματογυάλια, χάϊδεψε το περιτύλιγμα, άνοιξέ το με στοργή, κράτα το χαρτί διπλωμένο για να στείλεις κι εσύ κάπου ένα δωράκι, καλωσόρισέ το, το δικό σου με επίγνωση και καλά να περάσεις. 

                           Καλά, να περάσετε .

   

Υ.Γ.  over-analysing killed the cat , after all . -

το πεταχτάρι

 Τι σε γαληνεύει, αλήθεια ;  Τι σε στρώνει μέσα έξω ; Το έχεις γράψει σε ένα χαρτί ; Σε μια ευχή ; Είναι για τον καθένα μας πολλά πράγματα, καμιά φορά δε τους δίνουμε την προτεραιότητα να τα σκεφτούμε.

    Σε όσα με γαληνεύουν εξακολουθεί να περιλαμβάνεται πάντα ανθρώπινο πλάσμα. Ένα ανθρώπινο πλάσμα της ευχής μου, που είναι κάπου εδώ, υπάρχει, είναι θέμα χρόνου να ανταμωθούμε . 

   Με γαληνεύουν οι ημέρες εκείνες που τελειώνουν χωρίς να περιέχουν νέες προστριβές, αντιθέσεις . Και οι περιστάσεις, όταν έρχονται, στις οποίες με κάποιο τρόπο τα πράματα (που δεν είναι πράματα) μπαίνουν στη θέση τους. Συνταιριάζουν.  Είναι σα να πιάνω τριαντάφυλλα που το κλαράκι τους έχει απαλά αγκαθάκια, άγουρα, από εκείνα που τρυπούν απαλά, χωρίς να σε ματώνουν.

   Με γαληνεύουν εκείνα που έρχονται απρόσκλητα και κουμπώνουν με την απλή ιδεολογία μου :

                  « μείνε στη γλύκα των πραγμάτων »

   Και είναι πολλές οι φορές που αυτό συμβαίνει πριν κλείσει μια πολύ δύσκολη, τραχιά μέρα . Εκεί που πάει να νυχτώσει με μαυρίλα έρχεται ένα μήνυμα, μια ματιά ή ένα τηλεφώνημα που διορθώνει κάθε αναποδιά. Τι είναι οι αναποδιές ; Ζωή που τρέχει. Αναμενόμενες. Οι γλύκες όμως ; Εκπλήξεις !

 Με γαληνεύει κάθε ματιά που με καλωσορίζει λέγοντας    - Έλα, άργησες μωρέ, που ήσουν από το πρωί ; είναι τέλειο όταν πλάσματα μαζεύονται σε ένα στέκι με την προσδοκία να μοιράσουν ματιές.

   Με γαληνεύει η σκέψη των μελλούμενων, πράγμα που φανερώνει ότι από τις 3 λειτουργίες του εγκεφάλου μου η οραματική είναι η ισχυρότερη ή έστω η διαλεχτή μου. Οι άλλες δυό, του θυμού και της άμυνας, όχι, όχι ακόμα. Δεν με έχουν νικήσει . Είμαστε σε αμφίρροπες μάχες & ισοπαλίες.

   Με γαληνεύει η χαρά ενός ανθρώπου μου, του παιδιού μου, του πατέρα μου, του αδελφού, του φίλου, του τελείως περαστικού ξένου που περνάει με βήμα πεταχτάρι, ολοφάνερα καλά .

   Εύχομαι λοιπόν, όπως για μένα έτσι και για όλους σας να έλθει η νέα χρονιά και __ ώρες το 24ωρο να δουλεύει μέσα σας το οραματικό στοιχείο και έστω και ελάχιστες από τις απαιτητικές μέρες του 2025 να δικαιωθείτε. Και να σας δω να περνάτε κάποιο πρωί με εκείνο το βήμα : το πεταχτάρι .   

  Το νούμερο που λείπει πρέπει να το ευχηθείτε και να το βάλετε εκεί εσείς. 

τερατο γένεσσις

 

          Εαν σου καρφωθεί μια εμμονή, την έβαψες. Οι περισσότερες εμμονές που μας ταλαιπωρούν έχουν ατόφιο σώμα μέσα στην ιδιοσυγκρασία και τη μνήμη μας αλλά είναι εν υπνώσει. Τις ξυπνάει ένα σχετικά ασύμετρο σε βαρύτητα περιστατικό, σε στιγμή ανύποπτη "πιανόμαστε εμείς στον ύπνο". Και μετά αρχίζει το κακό. Άπαξ και ξυπνήσει το θηρίο δεν ξαναπέφτει εύκολα για ύπνο. Πρέπει να φάει να χορτάσει. Και αφού είναι μέσα στη σκέψη, στο κεφάλι μας, τρώει ό,τι βρίσκει εκεί γύρω... 

         Ξέρεις με τι τρέφεται , ε ;  Φουσκώνει τις μικρές ιδεοληψίες μας και τρώει το άχτι και το δάκρυ μας. Λειτουργεί με πανούργο τρόπο το θηρίο . Με τεχνικές ανίερες :

1. Με θυματοποιήσεις : δεν υπάρχει περίπτωση, έχουμε σταθεί άτυχοι στο παρελθόν και αδικημένοι για την προσπάθεια που καταβάλαμε και δεν είχε αποτέλεσμα . Ωστόσο είχαμε μεγάλο μερίδιο ευθύνης . Πιστέψαμε μια ουτοπία, πλησιάσαμε άτομα που φαίνονταν ακίνδυνα για να πάρουμε αποδοχή , δώσαμε χώρο σε πλάσματα που δεν κρατούν τα όρια οπότε βάλαμε τα χεράκια μας και βγάλαμε τα ματάκια μας. Το να νιώθουμε θύμα στιγμιαία είναι υγιές. Το να ξυπνάμε το πρωί και να αισθανόμαστε 100% θύμα είναι πολύ παιδική εμμονή. Και ποιός λέει ότι είμαστε ενήλικες ;  
2. Με υπερβολές : Στην απίθανη ( sic ) περίπτωση που περνάμε μια δύσκολη μετάβαση, έχουμε έναν στόχο και ένα όριο για να τον πετύχουμε, μια εμμονή για τις δυσκολίες που μπορεί να έλθουν τον κάνει να δείχνει σαν την κατάκτηση του Έβερεστ. Μπορεί να είναι απλά δύσκολα τα πράγματα αν όμως ξυπνάμε το πρωί και βλέπουμε ένα βουνό την μέρα μας πρόκειται πάλι για μια προβολή. Θα χωθούν μέσα παλιότερες μικρές αποτυχίες μας, θα ξυπνήσουν αρνητικές μνήμες, θα μας τυλίξει μια απαισιοδοξία και θα κάνει τα πόδια μας εκατό κιλά το καθένα.
3. Με ανησυχίες και φόβους : Κανένας μας δεν είναι απολύτως υγιής , ιδιαιτέρως οι μεσήλικες . Είναι εξαιρετικά εύκολο να ξεκινήσεις ατέρμονες εξετάσεις από μικρές υποψίες και να καταλήξεις ακόμη ένα πελατάκι στο αδηφάγο κύκλωμα της προληπτικής ιατρικής. Εκεί που δεν έχεις πάει σε γιατρό από άλλη εμμονή ως τα πενήντα γιατί τι να πάθεις εσύ  😅 βρίσκεσαι να έχεις ραντεβού κάθε μέρα με άλλη ειδικότητα ψάχνοντας να βρεις από τι θα πας. Και το πιθανότερο είναι να πας από αγωνία.
   

    Αυτά είναι τρία μονάχα παραδείγματα εμμονών που έχω βιώσει και υπάρχουν , το ξέρω, εκεί στην άκρη άκρη του μυαλού μου και πιθανώς και στου δικού σου, έτοιμες να θεριέψουν και να μας αλωνίσουν.

         Δεν ξέρω γιατί γίναμε τόσο πολύπλοκα πλάσματα οι άνθρωποι από μέσα, σε άλλες κοινωνίες με μεγάλο βαθμό διανόησης, στις μέλισσες, στις φάλαινες, στους ενήλικες , αυτά δε λειτουργούν έτσι . 

  ____________________________________________

         Άνιση αναμέτρησις τα εντός της άνω μήτρας μας (του μυαλού μας δηλαδή), ιδιαζόντως τα τερατο-γεννήματα αγνώστου δότη ιδεοσπέρματος. Υστερεκτομή εις έτι ανέφικτος.

στη λίμνη

 Δεν είχαμε θάλασσα στη Φλώρινα. Είχαμε έναν τρελό , τον Τσούλη , που κάθε τετραετία αποταμίευε πουλώντας ένα ένα τα λαχεία του και τα ακουμπούσε όλα για να πάρει ένα παράβολο και να δηλώσει υποψηφιότητα για βουλευτής. Όταν πλησίαζε η κάλπη, ανέβαινε τα βράδια στο ηρώο με τα κανόνια και από κάτω μαζευόμασταν όλοι για το χαβαλέ : Θάλασσα θέλουμε , θάλασσα ... φέρε μας !

- Θα σας φέρω και θάλασσα , έλεγε ο Πετράκης και γινόταν πανδαιμόνιο... 

Έπαιρνε μάλιστα καμιά δώδεκα ψήφους από την παρέα της καφετέριας που του αγόραζαν τα λαχεία για να ξανακατέβει την άλλη φορά. Υιοθετημένος από την ψυχή της πόλης, ο λαχειοπώλης της καρδιάς μας. Έφυγε όπως πέρασε , σαν ένα προϊόν ΠΟΠ της σουρεαλιστικής μικρής μας Φλώρινας ( ούτε 10.000 ψυχές ).

  Σε μια τόσο μικρή πόλη, η ουσία είναι ότι κι εμείς καταφέραμε να αντιπροσωπεύσουμε όλες τις πλευρές της εθνικής μας τραγελαφικότητας. Είχαμε πάλη των τάξεων του μάστορα εναντίον του μαραγκού και του νοσοκόμου εναντίον του παιδίατρου, είχαμε μεγαλοκυρίες και μικροπρεπείς κουτσομπόλες, πολλές φορές στο ίδιο σώμα, είχαμε αχαϊρευτους και νοικοκοιραίους και φυσικά είχαμε αμαρτωλούς & καταγγέλοντες. 

   Ο Παναγιώτης Κονδύλης στο βιβλίο του 'Η καχεξία του αστικού στοιχείου στην νεοελληνική κοινωνία και ιδεολογία' ( εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ ) περιγράφει μεταξύ άλλων : Η εκκλησία, έχοντας χάσει τον κεντρικό ρόλο που έπαιζε την εποχή της Τουρκοκρατίας και αναζητώντας ρόλο καινούργιο μέσα στις νέες συνθήκες, σηκώνει συχνά το εθνικό λάβαρο και ζητεί να ποδηγετήσει τόσο την εθνική ιδεολογία όσο και τους αγώνες των αλυτρώτων, προκειμένου να μην αφήσει κενά τα οποία θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν κοινωνικές δυνάμεις με συνεπείς εκκοσμικευτικές τάσεις .. σε σημείο που οι ίδιοι αυτοί οι βουλευτές της όποιας "αριστεράς" να αντιδρούν μεν στις παραδοσιακές λογικές αλλά να μετέχουν στις εκκλησιαστικές ρουτίνες για να μην χάσουν το λαϊκό έρισμα .. 

  Σε τούτο το παράδοξο περιβάλλον ενηλικιώθηκε η γενιά μου, του '70. Είμαι γεννημένος το 1964. Έζησα καμπάνιες εναντίον της αντισύλληψης και των δικαιωμάτων της γυναίκας επάνω στο ίδιο της το σώμα. Με τεράστιες τύψεις προσπάθησα να περάσω ανάμεσα στις συμπληγάδες μιας πατριαρχίας άλλων εποχών και της νεοελληνικής μανίας τα παιδιά μας να πάρουνε από ένα χαρτί ( πτυχίο ). Είδα χειροφιλήματα παπάδων τόσο πολλά ώστε το χειροφίλημα στα ακροδάκτυλα μιας ωραίας κυρίας να μου φαίνεται διαστροφή ! Με μάλωσαν και με χτύπησαν ψυχικά & σωματικά τόσες φορές ώστε πλέον, όταν ακούω έξω στο δρόμο καυγά να μαζεύομαι κάτω από τη κουβέρτα σε στάση εμβρύου και να κλείνω τα αυτιά μου. Είδα αξίες που ήταν αναρτημένες σαν λάβαρα σε κάθε σπίτι να γίνονται σκουπίδια και να σπρώχνονται κάτω από το χαλί εν μια νυχτί. Είδα την μάνα που δεν άφηνε την κόρη να περπατήσει χεράκι χεράκι στα σοκάκια με ένα αγόρι, να προτρέπει την ίδια κόρη να σπεύσει να ανοίξει τα πόδια στον υποδιευθυντή ενός αραχνιασμένου παραρτήματος της Αγροτικής Τράπεζας. Είδα άντρακλες στο καφενείο να γίνονται κότες εμπρός στη πόρτα του σπιτιού για να έχουν τα ραδίκια στην ώρα τους με μισό λεμόνι και μια χαρτοπετσέτα διπλωμένη στα δυό. Είδα καραγκιόζη με 1 δραχμή κουπόνι στην αλάνα και είδα πολύ ακόμα καραγκιόζη, χορταστικό,δωρεάν  κάθε απόγευμα στην πλατεία.

   Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς, έχουν το θράσσος να κατακεραυνώνουν τα σημερινά εικοσάχρονα που κάνουν δυό βάρδιες τη μέρα για εξακόσια και νοικιάζουν τρία τρία μια γκαρσονιέρα βάζοντας 3 Χ 150 το μήνα για τον ιδιοκτήτη που τότε, στη δεκαετία του '70 έδωσε δυό κοτέτσια γη σε εργολάβο και πήρε τους δυό κάτω ορόφους να' χει να τους εκμεταλεύεται. 

   Όταν ήθελα να βρώ ευκαιρία να σκεφτώ, σε εκείνα τα χρόνια, ανέβαινα στη λίμνη της Πρέσπας. Αυτή η φωτογραφία είναι μέσα σε βάρκα στη λίμνη. Το βλέμμα μου κοιτάζει δεκαπέντε χρόνια εμπρός. Κοιτάζει επίσης τα βράχια της ακρολιμνιάς, κοιτάζει βαριά πουλιά που με προσπάθεια ξεκολλάνε από τα κολλώδη νερά και ξεκινούν άλλη μια πτήση. Κοιτάζει ασκηταριά σε βράχια όπου βρήκαν καταφύγιο κατατρεγμένες ψυχές τις εποχές που όποιος έψαχνε νευρολόγο έπαιρνε μέχρι το βράδυ την ταμπέλα του παλαβού.

   Πολλοί με ρωτούν πως και δεν επέστρεψα στην μικρή πατρίδα μου, όταν ολοκλήρωσα τις υποχρεώσεις μου στις οικογενειακές επιταγές. 

   Δεν είχα νοσταλγία.   

   

   

το μόνο δώρο που αξίζει να αλλάζει χέρια είναι ο ενθουσιασμός

 

      Θυμάμαι μπουκάλια με οινοπνευματώδη που μετά τη γιορτή η γιαγιά τα έβαζε με το χαρτόνι απείραχτα στην άκρη : Θα το πάμε στην Ανδρομάχη καλέ μεθαύριο που έχει τη γιορτή της ! Κολώνιες, πορσελάνες, λικέρ, φοντάν γεμιστά πολυτελείας, να έρχονται και μετά να πηγαίνουν σε άλλα σπίτια με το ίδιο πάντα "καλωσόρισμα" -Δεν ήτανε ανάγκη βρε Μαρίκα . Και το ίδιο καχύποπτο βλέμμα, ποιός ξέρει ποιός τους το πήγε και δε το θέλανε 😊. Ο παππούς βεβαίως δεν ασχολούνταν μ' αυτά, έδινε το ρεπούμπλικο ( καπέλο ) να του το κρεμάσουνε.

    Ποτέ δεν ξαναθυμήθηκα ή ξανασκέφτηκα κάποιο δώρο που ήρθε κι έφυγε από το σπιτικό μας, είχα μάλιστα αναπτύξει και αντιστάσεις - να μην χαίρομαι με το που μπαίνανε στο σπίτι πεσκέσια γιατί ήτανε λιγάκι αποφασισμένη η τύχη τους. Τότε, σε εκείνα τα χρόνια της αυτονόητης λιτότητας ποτέ δε ξετίλυγες κάτι χωρίς δεύτερη σκέψη. -Μη το ανοίξετε , ήταν η συνηθισμένη κοφτή εντολή.

   Σήμερα είναι η εποχή που πηγαίνοντας σε φίλο κοντοστέκεσαι και αρπάζεις ένα μπουκάλι κρασί από το διανυκτερεύον 24h και το ανοίγεις μπαίνοντας να το πιείτε, γιατί σημασία έχει η ίδια η επίσκεψη και δε γίνεται συνήθως "για τους τύπους". Πόσο καλύτερη είναι αυτή η κατάσταση ; Πόσο καλύτερη σε τούτο το ζήτημα είναι κάθε επόμενη γενιά από την προηγούμενη ; 

    Αλλά εγώ θέλω να μείνω σήμερα στα δώρα που αλλάζουν ακόμη χέρια : 

      Η σκέψη μας, οι αντιδράσεις μας σε κάτι που καταφτάνει απρόοπτα, έχουν υποστεί μια μετάλλαξη.

        Δεν κάνουμε τίποτα αυθόρμητα, αυτό μας χωρίζει από τις κοινότητες των ιθαγενών σε απείραχτες δυσπρόσιτες περιοχές του πλανήτη, που τις βλέπουμε στο national geographic. Eνας ανελέητος συνεχής προγραμματισμός έχει εγκατασταθεί όχι μόνο στην ρουτίνα μας, αυτό το καταλαβαίνω, αλλά και στα συναισθήματα που επιτρέπεται να βιώσουμε.. Και η πρώτη αντίδραση σε μια ευχάριστα θετική εμπειρία είναι τούτη : Δεν είναι για μένα, υποθέτω. Μεγάλωσα πια για αυτά εγώ. Έλα πάμε θα αργήσουμε. 

     Όμως υπάρχουν ρωγμές ! Υπάρχουν στιγμές που το απρόοπτο είναι τόσο δυνατό που μας βγάζει από την comfort zone μας και μας απευθύνει ένα ερώτημα : Είσαι ακόμη ένα ανθρώπινο πλάσμα ; Ζεις ; Και από τις στιγμές αυτές ξεχωρίζει μια, που έχει τα στοιχεία του μη αναμενόμενου : ο ενθουσιασμός .

    Το μόνο δώρο που αξίζει να αλλάζει πολλά, όσο περισσότερα χέρια είναι εφικτό, είναι άϋλο, είναι είδος εν ανεπαρκεία και είναι το πιο αθώο από τα συναισθήματα που μπορεί να παράγει το μυαλό μας : 

   Ένας ξαφνικός, απρόσμενος ενθουσιασμός.

             Ανοίξτε τον εκείνη τη στιγμή ! 

                     Σε τρία δεύτερα, λήγει.  

ο φυγάς

 

    - Δεν είμαι συναισθηματικός φυγάς, είμαι ένας φυγάς με πολλά συναισθήματα !

    Γίνεται πολύ κουβέντα γύρω μου για τους λόγους που με ώθησαν να εγκαταλείψω τη Θεσσαλονίκη και να εγκατασταθώ μόνιμα στην επαρχία. Ο κύκλος μου στην πόλη ήταν μεγαλύτερος. Περιλάμβανε όλων των ειδών τις γνωριμίες, άλλες με βαθύ και άλλες με ρηχό αποτύπωμα. Καθώς με τους μήνες τα κίνητρα κατασταλάζουν στο μυαλό μου και με βοηθά και το μακρύ μου παρελθόν στην ψυχανάλυση (στη Gestalt) μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι δεν κουβαλώ αρνητικό φορτίο από τα 40 χρόνια αστικής συναναστροφής όχι τουλάχιστον τόσο βαρύ φορτίο ώστε να χαρακτηριστώ συναισθηματικός φυγάς. Τα βαριά συμβάντα που συνέβησαν σε μένα θα μπορούσαν να έχουν συμβεί σε όλους τους Έλληνες όπου κι αν κατοικούν. Σε χωριό, σε πόλη ή στο χάος της Αθήνας. 

   Υπαρξιστής από τα γενοφάσκια μου καθώς το περιβάλλον που μεγάλωσα στη Φλώρινα μου με βάφτισε σε δυό κολυμβήθρες , μια της θρησκευτικής μου ταμπέλας και μια των ενοχών, άργησα δυστυχώς να μπω στο νόημα : ό,τι κάνουμε όλοι, κι εγώ, ανεξάρτητα πως το παρουσιάζουμε κατόπιν εορτής, είναι απλά για να εξυπηρετήσει το συμφέρον μας. Κι όταν φεύγουμε, κι όταν παραμένουμε, κι όταν προσφέρουμε κι όταν προσδοκούμε, το μόνο που μας απασχολεί είναι να φάει η ψυχή μας ότι προλάβει από το φτωχό φαγητό. Αυτοί που τρώνε από το ίδιο τραπέζι είναι αντίπαλοι.

   Εκείνο που έχει κάποια βάση και αξίζει να αναλυθεί, είναι το ρίσκο που έλαβα : υπάρχει πιθανότητα να αντιμετωπίσω μεγάλες περιόδους μοναχισμού και χωρίς τις αποσπάσεις της θορυβώδους μεγαλούπολης να δοκιμαστώ σκληρότερα. Έτσι είναι : μια επιλογή μοναχικότητας σε φέρνει αντιμέτωπο με τον εαυτό σου και δεν μπορείς να λειτουργήσεις στο κουκούλι του "εξαρτητικού". Δεν υπάρχουν υποκατάστατα της μητρικής αγκαλιάς και του πατριαρχικού πλαισίου, οι δουλεμένοι ξέρουμε ποιά εννοώ, είσαι εντελλώς εκτεθειμένος.

   Δεν είμαι λοιπόν ένας συναισθηματικός φυγάς. Είμαι ωστόσο σε μια περίοδο που είμαι φυγάς και έχω πολύ έντονα συναισθήματα. Μερικά από αυτά μπορώ ήδη να τα περιγράψω με "ακίνδυνους" όρους :

• Αισθάνομαι ξανά με θεμέλια, το αντίστροφο του μετέωρου. Η βαρύτητα είναι εδώ. 
• Αισθάνομαι όρεξη μετά από πολύ καιρό για να συναναστραφώ άλλους, κι άλλους, φρέσκους.
• Αισθάνομαι ότι η μπουκιά μου έχει καλύτερη γεύση, η κάθε πιρουνιά που βάζω στο στόμα.
• Και όταν γυρίζω σπίτι και κλείνω πίσω μου την πόρτα αισθάνομαι στο σπίτι.
  

    Αυτά τα συναισθήματα δεν είναι ακριβώς τα πρώτα που επιδίωξα ! Οι προτεραιότητες, καθώς ξήλωνα τα τελευταία προσκόμματα στην Θεσσαλονίκη για να αναχωρήσω, ήταν μια επανασύνδεση με τη φύση, η πλήρης απουσία της ασχήμιας, η προστασία μου από τα τυχαία περιστατικά έντασης, καυγάδες, κόρνες, αντεγκλήσεις και προσβολές, η λύτρωση από τις "εισβολές" μέσα κι έξω από το διαμέρισμα που ζούσα, δηλαδή η αποκατάσταση της προστασίας του προσωπικού μου χώρου. Φυσικού και ψυχικού.

     Φαίνεται ότι θα χρειαστεί λίγος καιρός ακόμη για να αποκατασταθεί το αίσθημα του προστατευμένου γιατί η καταπάτηση που δέχτηκα για τόσο μακρύ χρονικό διάστημα επανέρχεται με επιμονή , εσωτερικά ! Ακούω τις προσβολές που δεχόμουνα ακόμη μέσα στη μνήμη μου, νιώθω χαίνουσες τις πληγές που μου άφησαν οι αντεγκλήσεις, με στοιχειώνουν ακόμη οι διαψεύσεις των προσδοκιών που έχτιζα για πλάσματα και με θυμώνει ακόμη η συμπεριφορά που επέδειξα και αποδείχτηκε πολλές φορές λανθασμένη. 

    Πρόκειται για μια επιβεβαίωση δυό πραγμάτων : Το πρώτο είναι ότι τα τραύματα και οι ήττες έχουν μακριά ουρά, έρχονται από πολύ παλαιά και το αποτύπωμά τους δεν εξαφανίζεται απλά με το πρώτο σκούπισμα. Το δεύτερο είναι ότι καθώς ετοιμάζεις τις βαλίτσες για όποιον "καινούργιο τόπο" πρέπει να βεβαιωθείς ότι δε θα βάλεις μέσα τις παθογένειές σου, κανένας τόπος δεν μπορεί να σε αλλάξει . Τα ζητήματα που κατάφερα να ξεπεράσω με την ανάλυση , θα χρειαζόμουν κι εδώ ανάλυση για να τα πιάσω στα χέρια μου όσο ήταν σαν αναμμένα κάρβουνα. Δεν αναθέτουμε σε τόπους ψυχικές ιαματικές ευθύνες. 

    Θα αφήσω λοιπόν τούτη την εξομολόγηση σε αυτό το επίπεδο, στα τέσσερα συναισθήματα που ήρθαν. Τα καλως ορίζω με χαρά. Δεν είναι ούτε μικρά ούτε αυτονόητα. Μας εύχομαι καλές μάχες από αύριο με την αέναη προσπάθεια να εμβαθύνουμε στο νόημα της ζωής.  Και θα επανέρχομαι,  καθώς οι μήνες και σταδιακά, τα χρόνια, θα φορτίζουν την πένα μου με ουσιώδεις λέξεις.

******

    "Τι μπορεί να εξομολογηθεί κανείς, που να αξίζει τον κόπο ή που να είναι χρήσιμο ; Αυτό που μας έχει συμβεί, είτε συνέβη σε όλο τον κόσμο είτε μόνο σε εμάς. Στην πρώτη περίπτωση δεν έχουμε τίποτα το καινούργιο να πούμε, στη δεύτερη κανείς δε μπορεί να το καταλάβει. Αν γράφω μερικά που αισθάνομαι είναι για να καταλαγιάσω τον πυρετό των αισθήσεών μου" .

       από  ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ  ( ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΠΕΣΣΟΑ ) μετάφραση Άννυ Σπυράκου ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 1989

 

τι να σου πρωτοπώ

  για τις πίκρες και τις γλύκες που έζησα, για τις κορφές και τα πηγάδια, δεν υπάρχουν λέξεις, πρέπει να διαβάσεις τις ρυτίδες μου μια μια και το σχήμα των χειλιών μου καθώς λέω το Ρ το Ω το Κ όπως καημός και το Π όπως πόθος και τότε θα με καταλάβεις ... δεν έχει λέξεις που να μυρίζουν σαν λικέρ, κι αν είχε, το λικέρ που θα σου έβαζα θα ήταν σαν δεύτερη φορά σερβιρισμένο που το αρνήθηκαν προηγούμενοι

   για αυτό σου λέω, ας αφήσουμε να γραφτεί σήμερα μια ιστορία    

       επίκαιρη κι αθώα που θα ξεχαστεί 

                                 επειδή δε θα 'ναι ο σκοπός της να τη διηγούνται