τα ράφια

  “Γιατί κάτι που υπήρξε ωραίο θρυμματίζεται στην ανασκόπηση ; Επειδή έκρυβε άσχημες αλήθειες ; Μερικές φορές η ανάμνηση κάνει απιστίες στην ευτυχία, κι αυτό συμβαίνει, όταν το τέλος υπήρξε οδυνηρό. Επειδή με πόνο τελειώνει μόνο κάτι που πονούσε πάντα, χωρίς όμως να το συνειδητοποιούμε και να το αντιλαμβανόμαστε. Επειδή η ευτυχία εκείνης της περιόδου δεν ήταν απόρροια της υπαρκτής κατάστασης αλλά ζούσε πάνω σε μια υπόσχεση που τελικά δεν τηρήθηκε .” (Διαβάζοντας στη Χάννα. Μπέρνχαρτ Σλινκ μτφρ Ιάκ. Κοπερτί 1998) 

   Πόσο δρόμο μπορείς να διανύσεις με όχημα μερικές υποσχέσεις ; Πολύ. Μπορείς να αποφασίσεις μοναχικότητα ή συντροφικότητα, τεκνοποίηση ή όχι ,τον τόπο της διαμονής σου, την κύρια και δευτερεύουσα δραστηριότητα, σημαντικές αλλαγές, προοδευτικότητα ή συντηρητισμό, εξέλιξη ή στάση αναμονής. Κι αυτές τις αποφάσεις να τις υπηρετήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα έχοντας πλήρη επίγνωση ότι στηρίχτηκαν σε …μερικές ηχηρές υποσχέσεις. Και έρχεται ένα ερώτημα, εδώ, αν οι αποφάσεις που λαμβάνουμε είναι προϊόν υπευθυνότητας. Υπάρχει πολύς κόσμος, συμπεριλαμβανομένου φυσικά του γράφοντος,  που ταλαιπωρείται ψυχικά για δεκαετίες για να αρχειοθετήσει τις σημαντικές προσωπικές αποφάσεις του με τρόπο που να είναι δίκαιος και θεραπευτικός. Δεν γίνεται. Δεν γίνεται ταυτόχρονα να είναι δίκαιος αλλά και θεραπευτικός. Επειδή το παρελθόν επιτίθεται διαρκώς στην ψυχή μας και κάθε φορά μεταμφιέζει τις εικόνες με φίλτρα που εκπορεύονται από την παρούσα μας κατάσταση.  Εξωραΐζει ή πετσοκόβει την πραγματικότητα κατά βούληση έτσι ώστε αν είχαμε την ψυχραιμία να δούμε, πώς παρουσιάζονται οι μνήμες μας κάθε φορά, θα κατανοούσαμε ότι πρόκειται για έναν επικό καρνάβαλο. Οι στιγμές που πέρασαν ήταν όλες μοναδικές και δεν θα επαναληφθούν. Ο μόνος τρόπος να προχωρήσεις είναι να τις αφήσεις στην ησυχία τους. Πρέπει να τις αφήσεις πάνω σε ένα βάθρο με μια πλήρη επίγνωση ότι όλες μα όλες ήταν προϊόντα υπευθυνότητας. Ότι τις υιοθέτησες και τις υπηρέτησες γιατί εκείνη την στιγμή ήταν το καλύτερο που είχες να κάνεις.  

    Πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι ποτέ δεν θα σταθεροποιηθούμε πλήρως συναισθηματικά. Ούτε για μια στιγμή. Θα είμαστε σε μια ανισορροπία δίκαιη και αυτονόητη και αυτό είναι κομμάτι του παιχνιδιού της ζωής. Η σταθεροποίηση αφορά μονάχα τους ευνουχισμένους χαρακτήρες και ας μην την ζηλεύουμε. Και αφού δεν θα σταθεροποιηθούμε ποτέ, καλύτερα να ανοίγουμε και να κλείνουμε κύκλους ζωής με την δίψα που μας διακρίνει μπροστά σε ένα κρύο ποτήρι νερό παρ’ όλο που το έχουμε στο παρελθόν ξαναπιεί. Το παρελθόν ας το αφήσουμε στη βιβλιοθήκη του διαδρόμου, ανακατεμένο, σκονισμένο και προσβάσιμο με κάθε ευκαιρία, αλλά όχι σαν ένα βιβλίο, πάνω στο γραφείο, μονίμως ανοιχτό.  

   Μια φορά κι έναν καιρό ήμουν είκοσι ένα. Αν δεν είχα αποφασίσει να… θα είχα αποφασίσει να… και δεν θα είχε καμία σημασία !!! Πως τολμάω να το λέω ; Με είναι τελικά αυτονόητο.  Είχα αποφασίσει με απόλυτη βεβαιότητα. Γιατί να είχα αποφασίσει αλλιώς ;  Η ιδεολογία μας και η μενταλιτέ μας είναι που μας κάνουν σε όλες τις ηλικίες να παίρνουμε τις σημαντικές αποφάσεις. Η έκβαση θα ήταν η ίδια όσες παρακάμψεις κι όσα πισωγυρίσματα και αν συμβαίνανε στο δρόμο μας. Σκέφτομαι ζευγάρια που κάνουν εννέα εξωσωματικές και όταν αποκτούν το παιδί χωρίζουν. Το ότι χωρίζουν σημαίνει ότι δεν έπρεπε να τεκνοποιήσουν ; Θέλω να πω, όπως και αν στο παρουσιάσει το μυαλό σου στο μέλλον, υπάρχει κάτι που μπορεί να απαξιώσει τις στιγμές της προσμονής και της αγωνίας που έζησες και αποθήκευσες μέχρι να ακούσεις το πρώτο κλάμα από ένα μωρό που είναι το μωρό σου κι εκείνης που κάποια στιγμή πόθησες ; Ξέρω επιχειρηματίες που πετυχαίνουν στην Πέμπτη τους διαφορετική απόπειρα και ξέρω αρκετούς κορυφαίους μουσικούς που πιάνουν το πρώτο τους όργανο στα είκοσι τρία. Η πρότερη ζωή, χωρίς το μωρό, χωρίς την ικανοποίηση της δικαίωσης μιας ιδέας, χωρίς τα ταξίδια της μουσικής, ήτανε όλη για πέταμα ; Ήταν μήπως προϊόν ανώριμων αποφάσεων ; Ποιος μπορεί να το ισχυριστεί με σοβαρότητα ;

    Πολύ. Πολύ δρόμο μπορείς να διανύσεις με όχημα μερικές υποσχέσεις. Αυτές που οι ειδικοί ονομάζουν «συμβάσεις». Όλος αυτός ο δρόμος θα είναι χρήσιμος και ακόμα πιο σημαντικό, μοναδικά πολύτιμος στο χτίσιμο της προσωπικότητάς σου και δεν πρέπει ποτέ να το απωθείς αυτό. Μάλιστα πρέπει να είναι το πλαίσιο, το σκηνικό, τα ράφια, υπέροχα, ξύλινα, σταθερά χοντρά ράφια πάνω στα οποία θα αραδιάζεις τις αναμνήσεις σου με αγάπη και αποφασιστικότητα ότι ποτέ δεν θα τις πετάξεις στην πυρά. Γιατί, ..διάολε, δεν σου αξίζει ένα τέτοιο μοιραίο ξήλωμα. Είμαστε το αποτέλεσμα μιας σειράς υπεύθυνων αποφάσεων. Και αυτό είναι αν δεν κάνω λάθος και το βασικό ιδεολόγημα του υπαρξισμού. 

“Τι θλιβερή ιστορία, σκεφτόμουν χρόνια ολόκληρα. Όχι πως τώρα σκέφτομαι πως είναι μια ιστορία ευτυχίας. Αλλά σκέφτομαι πως είναι σωστή και το αν υπήρξε θλιβερή ή ευτυχισμένη δεν έχει καμία σημασία.” (Διαβάζοντας στη Χάννα, Μπέρνχαρντ Σλινκ, επίλογος)