o "ενθουσιασμός" που βγάζει το παλτό του

  

               ...ή αλλιώς, η περίφημη μοντέρνα αντικειμενικότητα !

  

Από μια στρεβλή επιθυμία, μια ανάγκη, να δημιουργεί γύρω του θετική αύρα, ο Ζαχαρίας Νεσόλας περπάτησε την διανοητική του διαδρομή στεγνός, θωρακισμένος και ατσαλάκωτος. Η μοντέρνα "αντικειμενικότητα" κατά τον Ζαχαρία είχε την εξής βολική επίπτωση : Να μην χρειάζεται να εκφέρει ποτέ μια έγκαιρη άποψη στα τρέχοντα. Να διαλέγει εκ του ασφαλούς τις θέσεις πίσω από τις οποίες στέκεται. Να παρασιτείται διανοητικά.

     Μια έγκαιρη άποψη ασφαλώς δεν είναι το ίδιο με μια βιαστική. Η βιαστική άποψη εκπορεύεται από την ανάγκη αντίδρασης ενώ η έγκαιρη είναι καρπός εκπαιδευμένης σκέψης.

   Ο «ενθουσιασμός που βγάζει το παλτό του» πριν πατήσει στην είσοδο του κάθε σπιτιού, πριν ακόμα τον προσκαλέσουνε να περάσει μέσα, είναι για πολλούς κλειδί κοινωνικότητας και τελικά γίνεται το κυρίαρχο μοτίβο προσέγγισης. Έχω έτοιμη μια πολυθρόνα για να κάτσεις ! …κι όχι αποφασίζω ότι εσύ ειδικά μπορείς να καθίσεις εδώ οπότε σου κάνω χώρο. Είναι η διαφορά του ασύλου από τον ξενώνα.

    Ούτε ο εξυπνάκιας με το είδος της έπαρσης που απωθεί, αλλά ούτε και ο βολικός, αυτός με την υποτέλεια της ρηχής κατάφασης , μπορούν να δημιουργήσουν πραγματικά διανοητικά γεγονότα στον κύκλο επιρροής των. Είναι δυο αντίθετα που συχνά έλκονται και ακόμα συχνότερα κάνουν ό,τι κινείται ανάμεσα να βαριέται, να αντιδρά επιθετικά ή να ευνουχίζεται.  Οι δύο αυτές κατηγορίες μυαλών, ο εξυπνάκιας και ο βολικός, έχουν την ίδια αφετηρία… προέρχονται από την βεβιασμένη ανάγκη αντίδρασης πάσει θυσία, την υποχρέωση να «τελειώνεις» με την άποψη που θα εκφέρεις, την υποχρέωση να είσαι αμέσως κοντά στο επίκεντρο, χωρίς πολύ πολύ χαμένη φαιά ουσία.  Για πολλούς, οι παρέες που δεν δημιουργούν διανοητικά γεγονότα δεν είναι ανυπόφορες, κάθε άλλο. Είναι το γλυκό τους σπίτι. Αλλά για τους ανήσυχους, εκείνους με τα "ελαφριά πόδια" στα πνευματικά ζητήματα, τέτοιες παρέες είναι κοιμητήρια.
    Ξεφυλλίζοντας αυτήν την εβδομάδα Νίτσε από όπου και αντλώ τις δύο παραπάνω αριστουργηματικές παρατάξεις λέξεων ( ελαφριά πόδια στα πνευματικά ζητήματα και ο ενθουσιασμός που βγάζει το παλτό του ) αποσαφηνίζω την καλή από την κακή προσέγγιση στις φιλικές ομαδικές συζητήσεις... Και ανακαλώ συμπεριφορές μου σαν του Ζαχαρία, στιγμές που μπήκα στον πειρασμό να την ...βγάλω καθαρή σε μια ομήγυρη κολυμπώντας με μπρατσάκια.  Μερικές φορές βαριόμουν, μερικές φορές υποτιμούσα την δυνατότητα των παριστάμενων αλλά τις περισσότερες είχα αδυναμία έγκαιρης σκέψης.  Και στις τρεις περιπτώσεις έχανα.

    Ποια είναι όμως η καλή προσέγγιση ; Ποια είναι μια υγιής συμπεριφορά όταν εγείρονται ερωτήματα και είσαι αυτήκοος ;

     Να υποδέχεσαι τα θέματα με μια συγκρατημένη καχυποψία, να τα απλοποιείς, να τα φέρνεις όσο πιο κοντά γίνεται στα αισθητήρια όργανά σου, να αφουγκράζεσαι τις διεργασίες στα σωθικά σου και να αντιδράς ως εκφωνητής της δικής σου ιδιοσυγκρασίας. Αυτή είναι η άποψή μου. Έτσι τιμάς τους συνομιλητές σου και βγαίνεις ωφελημένος.  

    Αντιγράφω ένα γύρισμα της σκέψης του γεμάτου ..δικαιολογημένη έπαρση φιλόσοφου από τη σελ.65 του κεφαλαίου με τίτλο « Τι λείπει στους Γερμανούς  » γραμμένο το 1888... Όπως η κιθάρα ή ο χορός, η σκέψη διδάσκεται και κατακτάται με επίπονη εργασία, ισχυρίζεται ο Νίτσε :

  σελ65  Τα τρία πράγματα για τα οποία μας χρειάζονται οι εκπαιδευτές : Πρέπει να διδαχθεί κανείς να βλέπει, πρέπει να μάθει να σκέπτεται, πρέπει να μάθει να μιλάει και να γράφει.

    Να μάθει κανείς να βλέπει – να συνηθίσει το μάτι του στην ηρεμία, στην υπομονή, να αφήνει τα πράγματα να έρχονται σ’ αυτό – να αναβάλει την κρίση, να μαθαίνει να πηγαίνει γύρω γύρω και να συλλαμβάνει κάθε μεμονωμένη πρόκληση απ’ όλες τις πλευρές. Αυτό είναι το πρώτο σχολείο στην πνευματικότητα.. να μπορείς να αναβάλεις την απόφαση .

   Να μάθει κανείς να σκέφτεται – ακόμη και στα πανεπιστήμια, ακόμη και στους πραγματικούς γνώστες φιλοσοφίας, η λογική, ως θεωρία, ως πρακτική, ως τέχνη, αρχίζει να πεθαίνει. Γιατί απαιτεί μια θέληση για επικυριαρχία που θέλει να διδαχθεί, όπως διδάσκεται ο χορός.

   Να μάθει κανείς να μιλάει, να μπορεί να χορεύει με τις έννοιες, με τις λέξεις : χρειάζεται μήπως να προσθέσω πως πρέπει να μπορεί κανείς να χορεύει και με την πέννα ;  … σ’ αυτό το σημείο όμως θα γίνω τελείως αινιγματικός για τους σημερινούς Γερμανούς αναγνώστες…

    Ο Ζαχαρίας δεν χωνεύει τους σκεφτικούς ανθρώπους ! Θέλει γύρω του αυθόρμητους, χαρούμενους πολυλογάδες . Έχει τις παρέες του, δεν ξεμένει ποτές.  Μερικές από τις θεωρίες στις οποίες προσχωρεί με ενθουσιασμό είναι οι παρακάτω…

    - Ο άνθρωπος δεν ξέρει, δεν μπορεί να ξέρει, ξέρει ο Θεός.

  - Φιλαράκι μου, ό,τι μας είναι γραμμένο.

     - Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.

- Ό,τι και να κάνουμε μας την έχουν στημένη στη γωνία, αφού…

   -  Απλά είναι τα πράγματα !

- Όσο λιγότερα μάθω τόσο καλύτερα θα είμαι.

    flash !  Δυό χρόνια πριν, συζητώντας στους Bohemians με τον Μάκη Καραγιάννη το βιβλίο του "Το όνειρο του Οδυσσέα" τον ρωτήσαμε τι έφταιξε και εκπέσαμε. -Μερικές ενστάσεις που βαρεθήκαμε να εγείρουμε, είπε, μερικές αρνήσεις που δεν εκφράσαμε, μερικά μπράβο που δεν είχαμε το μεγαλείο να πούμε, μικρά και μικρά πράγματα, θετικά και αρνητικά έφεραν αυτό το οδυνηρό αποτέλεσμα...

     Tο λοιπόν ;  
     Μπορεί ένα γαϊδούρι να γίνει τραγικό ; Μπορεί να πεθάνει κάτω από ένα φορτίο που ούτε να το κουβαλήσει μπορεί, ούτε να το πετάξει ; Ναι . Ένα γαϊδούρι ασφαλώς. Ένας άνθρωπος όμως, όχι. 
      Θέλω να πω, ο καθένας μας έχει την δυνατότητα να ανταποκριθεί σε ένα Α φορτίο. Και μετά από μερικές προπονήσεις σε ένα Α+ 100 γραμμάρια. Γι αυτό ας κάνουμε μερικές προπονήσεις των αισθήσεων, της λογικής μας και της όρεξής μας να δημιουργούμε μικρά γεγονότα. Μερικές μικρές αρνήσεις, ενστάσεις, καταφάσεις, ενθαρρύνσεις ή προειδοποιήσεις θα μας κάνουν καλύτερους συντρόφους για όλους τους γύρω μας ανθρώπους. Μερικές ώριμες αντιδράσεις που προδίδουν εκτίμηση, ενδιαφέρον, αλληλεγγύη αλλά και επιλεκτικότητα, φιλοξενία αλλά και προνοητικότητα. Δεν είναι κρίμα να μην εκτίθεται ο εσωτερικός μας πλούτος ;

    Ο Ζαχαρίας Νεσόλας πιθανώς δεν απέκτησε ποτέ ούτε έναν καρδιακό φίλο.  Έχει μοναχά, γνωστούς...